Ο.Η.Ε. : Περί οργανωμένου εγκλήματος (Σύμβαση τού Παλέρμο)...

Προχθές Δευτέρα (ανήμερα τήν αποφράδα 4η Αυγούστου) ανάρτησα ένα κείμενο τού Αλέξη Παπαχελά από τήν Κυριακάτικη "Καθημερινή" στό οποίο ο συγγραφέας χρησιμοποίησε, ομολογουμένως, μέ πολλή ευστοχία καί μεγάλη ακρίβεια -σέ σχέση καί μέ τά περιγραφόμενα του- τόν όρο "μυκονοποίηση".
Στό κείμενο αυτό είχα γράψει ένα δικό μου πρόλογο -πού υπογράμιζε στόν αναγνώστη τή συγκεκριμένη λέξη- μαζί μέ τόν δισκελή υπέρτιτλο : Τί είναι η "Μυκονοποίηση"...καί η "Σύμβαση τού Παλέρμο".

Το Σύμπλεγμα του Λαοκόοντος

Πολλοί φίλοι μέ ρώτησαν περισσότερες λεπτομέρειες. Περί τίνος, δηλαδή, πρόκειται  η "Σύμβαση τού Παλέρμο" γιά τό οργανωμένο έγκλημα "καί πού εφαρμόζεται".
Βρήκα αυτά πού θά δείτε στή συνέχεια καί τά οποία επειδή έχουν -καί ως εγκυκλοπαιδική γνώση- αρκετό ενδιαφέρον, θεωρώ ότι αξίζουν νά διαβαστούν ακόμη καί από όσους, συνήθως, αρέσκονται νά παρακολουθούν τήν κίνηση τών κοσμικών παραλιών τού νησιού (...εκ "κοινωνικού ενδιαφέροντος" ορμώμενοι!..) όπου, άλλωστε, από ένα "περίεργο χούϊ" οι "οργανωμένοι" καί οι "κοσμικοί" συνέθεταν, ανέκαθεν, στή Μύκονο -ίσως καί αλλού αλλά όχι τόσο- ένα ιδιότυπο Λαοκοόνδειο σύμπλεγμα πού χρόνια, τώρα, έλκει τήν προσοχή καί τά βλέμματα "αρμοδίων ειδικών" καί περιέργων...
Δημήτρης Ν. Αγγελετάκης

                                                                                         ---------              

Χαρακτηριστικά του Οργανωμένου Εγκλήματος:

Ο όρος «οργανωμένο έγκλημα» περιλαμβάνει ένα ευρύ πεδίο δραστηριοτήτων, αγορών, εμπλεκομένων ατόμων, διαπραττομένων εγκλημάτων, επιπέδων οργάνωσης, μέσων και μορφών διάπραξης και άλλων πτυχών.

Αυτό καθιστά δύσκολη αν όχι αδύνατη την ύπαρξη ενός κοινά παραδεκτού ορισμού για το οργανωμένο έγκλημα ο οποίος θα μπορεί να καλύπτει όλες του τις εκδηλώσεις.

Οι κυριότερες θέσεις διεθνών οργανισμών για την αντιμετώπιση του ζητήματος αυτού είναι:

α. Ευρωπαϊκή Ένωση

Στα πλαίσια της Ε.Ε. προσδιορίσθηκαν τα χαρακτηριστικά του οργανωμένου εγκλήματος που πρέπει να λαμβάνουν υπόψη οι εθνικές αρχές για να εξετάσουν μία παράνομη δράση ως μορφή οργανωμένου εγκλήματος (έγγραφο 6204/2/97 ENFOPOL 35 REV 2 Συμβουλίου Ε.Ε.).

Μετά από πολλές συζητήσεις συμφωνήθηκε από τις χώρες μέλη ότι για να εντάξουν μία εγκληματική πράξη στο οργανωμένο έγκλημα θα πρέπει να συντρέχουν έξι τουλάχιστον από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά, μεταξύ των οποίων να συνυπάρχουν οπωσδήποτε τα αναφερόμενα στα σημεία 1, 3, 5 & 11:

1.-Συνεργασία μεταξύ περισσοτέρων των δύο προσώπων.

2.-Καταμερισμός καθηκόντων.

3.-Μεγάλη ή απροσδιόριστη χρονική διάρκεια.

4.-Κάποια μορφή πειθαρχίας (οι δραστηριότητες της οργάνωσης να υλοποιούνται σύμφωνα με ένα καθορισμένο σύνολο κανόνων).

5.-Υπόνοιες διάπραξης σοβαρών ποινικών αδικημάτων.

6.-Διεθνής δράση (οι δραστηριότητες της οργάνωσης να καλύπτουν περισσότερες από μία χώρες).

7.-Χρήση βίας ή άλλων μορφών εκφοβισμού (η χρήση βίας ή εκφοβισμού αποτελούν μέρος των συνηθισμένων μεθόδων δράσης της οργάνωσης).

8.-Χρήση εμπορικών ή επιχειρησιακών δομών (για να ελέγχει τα κέρδη της).

9.-Εμπλοκή σε νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (ξέπλυμα χρήματος).

10.-Άσκηση επιρροής στους τομείς της πολιτικής, των Μ.Μ.Ε, της Δημόσιας Διοίκησης, των δικαστικών Αρχών ή της οικονομίας.

11.-Επιδίωξη κέρδους και/ή ισχύος ως βασικός στόχος.

β. Πολιτική Διακήρυξη της Νάπολης

Στην Πολιτική Διακήρυξη της Νάπολης και στο Παγκόσμιο Σχέδιο Δράσης για το οργανωμένο έγκλημα καταγράφονται έξι χαρακτηριστικά του: ...

συνέχεια

i. Ομάδα οργανωμένη για τη διάπραξη εγκλήματος.

ii. Ιεραρχικές διασυνδέσεις ή προσωπικές σχέσεις που επιτρέπουν στους αρχηγούς να ελέγχουν την ομάδα.

iii. Βία, εκφοβισμός και διαφθορά χρησιμοποιούνται ως μέσα για την προσπόριση κερδών ή τον έλεγχο περιοχών και αγορών.

iv. Ξέπλυμα των παράνομων εσόδων για περαιτέρω εγκληματική δραστηριότητα και για διείσδυση στη νόμιμη οικονομία.

v. Δυνατότητα επέκτασης σε νέες δραστηριότητες που ξεπερνούν τα εθνικά σύνορα.

vi. Συνεργασία με άλλες ομάδες υπερεθνικού οργανωμένου εγκλήματος.

Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός από τα παραπάνω στοιχεία που συγκεντρώνει μια εγκληματική ομάδα και ισχυρότερη η παρουσία τους, τόσο περισσότερο ικανοποιούνται τα κριτήρια για την υπαγωγή της στο οργανωμένο έγκλημα.

γ. Ηνωμένα Έθνη    -   Σύμβαση τού Παλέρμο

Στο άρθρο 2 της Σύμβασης των Η.Ε. κατά του Διεθνικού Οργανωμένου Εγκλήματος, την οποία υπέγραψαν τα 121 από τα 148 μέλη του ΟΗΕ το Δεκέμβριο του 2000 στο Παλέρμο της Σικελίας, περιλαμβάνεται η έννοια της οργανωμένης εγκληματικής ομάδας, σύμφωνα με την οποία: «οργανωμένη εγκληματική ομάδα» σημαίνει μια δομημένη ομάδα τριών ή περισσότερων προσώπων που υφίσταται για κάποια χρονικό περίοδο και ενεργεί από κοινού με σκοπό να τελέσει ένα ή περισσότερα σοβαρά εγκλήματα ή αδικήματα που θεσπίζονται σύμφωνα με την παρούσα Σύμβαση, έτσι ώστε να προσπορισθεί, άμεσα ή έμμεσα, οικονομικό ή άλλο υλικό όφελος.

Σύμφωνα με τον ορισμό αυτό τα χαρακτηριστικά του οργανωμένου εγκλήματος είναι:

I. Η ύπαρξη δομημένης ομάδας τριών ή περισσότερων προσώπων

Ο όρος «δομημένη ομάδα» σημαίνει μια ομάδα που δεν σχηματίζεται τυχαία για την άμεση τέλεση αδικήματος και που δεν χρειάζεται να έχει επίσημα ορισμένους ρόλους για τα μέλη της, συνέχεια της ιδιότητας των μελών της ή αναπτυγμένη δομή

II. Η διάρκεια της δομημένης ομάδας

Η ύπαρξη της ομάδας για κάποιο χρονική περίοδο και όχι στιγμιαία

III. Η από κοινού δράση με σκοπό την τέλεση ενός ή περισσοτέρων σοβαρά εγκλημάτων

Ο όρος «σοβαρό έγκλημα» σημαίνει συμπεριφορά που αποτελεί αδίκημα που τιμωρείται με μέγιστη στέρηση της ελευθερίας τουλάχιστον τεσσάρων ετών ή με πιο σοβαρή ποινή.

IV. Ο άμεσος ή έμμεσος προσπορισμός οικονομικού ή άλλου υλικού οφέλους

Στο άρθρο 3 της σύμβασης προσδιορίζεται πότε ένα αδίκημα που αφορά οργανωμένη εγκληματική ομάδα είναι διεθνικής φύσης .

Ένα αδίκημα είναι διεθνικής φύσης αν:

Ø τελείται σε περισσότερα του ενός κράτη

Ø τελείται σε ένα κράτος αλλά σημαντικό τμήμα της προετοιμασίας, του σχεδιασμού, της καθοδήγησης ή του ελέγχου λαμβάνει χώρα σε άλλο κράτος

Ø τελείται σε ένα κράτος αλλά αφορά οργανωμένη εγκληματική ομάδα που συμμετέχει σε εγκληματικές δραστηριότητες σε περισσότερα του ενός κράτη, ή

Ø τελείται σε ένα κράτος αλλά έχει σημαντικές επιπτώσεις σε άλλο κράτος.

Η Σύμβαση τού Παλέρμο κυρώθηκε από τή Βουλή τών Ελλήνων καί δημοσιεύθηκε στήν "Εφημερίδα τής Κυβερνήσεως" τήν 20/9/2010. Λεπτομέρειες ΕΔΩ